Sınav Öncesi Ailelere ve Öğrencilere Öneriler
Çok yakında LGS ve YKS sınavları gerçekleşecek. Sınav öncesi ve sınav anında dikkat edilmesi gereken hususları hem aileler hem öğrenciler için paylaşmak istedik.
Öncelikle öğrencilerin ve ailelerin daima gündeminde olan sınav kaygısından bahsedelim. Sınav kaygısının tanımı çocuğun potansiyeli ile uygun olmayan performansa sebep olan duyguya verilen isimdir. Çocuğun normal şartlarda başarılı olması, denemelerinde hata payının az olması ancak sınav anında başarısız olması işte bunlara sebep olan duyguya kaygı diyoruz.
Biz terapistler kaygı konusunu terapilerde çalışıyoruz. Öncelikle kaygının düzeyi hakkında bilgi alıyoruz. Şunu söylemek gerekiyor, kaygı duygusu hiç olmayacak diyemeyiz. Ne az ne çok olması gerekiyor. Bazı çocuklar çok rahat bazıları çok stresli olay aynı olay her çocukta farklı farklı anlamlara geliyor. Bunun sebebi de her çocuğun sınava yüklediği anlamın farklı olması. Burada sınavın kendisi değil sınava yüklenen anlam çocuklarda kaygı yaratıyor diyebiliriz. Çocukları en çok kaygıya yönlendiren şeylerden biri sınavı kazanamazsam rezil olacağım anneme babamın yüzüne nasıl bakacağım düşüncesi oluyor. Sık sık rastladığımız bir diğer durum sınavı zincirleme bir şey olarak görmeleri. İyi bir liseye gidemezsem iyi bir üniversiteye gidemeyeceğim. İyi bir işim olmayacak. İyi bir hayatım olmayacak gibi düşünceler. Burada ailenin ne söylediği çok kıymetli. Bu düşünceleri çocuklara kim ekiyor. Bunlara bakmak gerekiyor. Anne – Baba yakın çevre olabilir. Peki kötü bir niyet mi var? Hayır. Herkes çocuğunun iyi eğitim almasını ister. Ancak bunlar çocukları kötü etkiliyor. Çoğu zaman aileler de suçluluk duygusu da oluyor. Bazı şeyleri söyledikten sonra üzülebiliyorlar. Böyle durumlarda çocuğunuzla bu duyguları paylaşın aslında öyle söylemek istememiştim diyebilirsiniz. Çocuk mutlaka rahatlayacaktır.
Ailelere önerimiz;
Bu süreçte son günlerde anne babaların desteklerine çok ihtiyaçları var. Sadece benim çocuğum olduğun için seni seviyoruz bu sınav için değil diyebilirsiniz. Sevdiğinizi bol bol söyleyebilirsiniz. Çalış baskısından ziyade bugüne kadar gösterdiği performansı için övgüde bulanabilirsiniz. Bu sürecinde hayatta bir öğrenme süreci olduğunu söyleyebilirsiniz. Zihnini ve bedenini gevşetecek etkinliklere yönlendirebilirsiniz. Bunlar çocuğun hobileri olabilir. Gevşeme egzersizleri, yürüyüş olabilir. Sınav sonrasını hayal ettirebilirsiniz. Pozitif anılar sınavdan sonra şunu yapabiliriz, tatile gideriz, ve onun hoşuna gidebilecek diğer faaliyetleri sıralayabilirsiniz. Uzun süredir evde olunduğu için hem anneler hem çocuklar çok bunaldı. Sizden başka iyi bir iş birliği kurduğu kişilerle( öğretmenleri, rehber öğretmenleri, örnek aldığı kişiler ile) sohbet etmesi öğrenciye iyi gelir. Onu motive edecek kişilerle. İkna edici değil daha çok yol gösterici kişilerle diyebiliriz.
Öğrencilere önerimiz;
Kendinizi bir arabada düşünün ve önünüzde bir sis var ve sen sadece sisi görebiliyorsun. Arabanın içindeyken sisli olan yeri göremeyiz, sisin sonrasını da göremeyiz. Görebildiğimiz tek yer arabamızın farları aydınlattığı yerler. Şu anda sınav gününe kadar olan zaman senin şu anda bilmediğin yer yani sisli bunun için düşünme şu an bugüne bakabilirsin. Sınav öncesi anda kalabilirsiniz. Olduğunda düşünürüz. Kendinize şöyle diyebilirsiniz. Şu an bulunduğumuz alanda ne yapabilirim?
Sınav günü ve öncesi için öneriler;
Sınavdan önce; o gece ya uyuyamazsam düşüncesi oluyor. Bugünden bunları düşünmek kaygıyı artırır. Bu yaşlarda geç saatte yatmak cazip gelebiliyor ancak baskıyla değil olumlu olarak kendinizi 10 gün ayarlamaya çalışın. Bir de o gece uyuyamazsam korkusu çok oluyor adrenalin öyle bir şey ki sabah çok az uyusanız bile sabah kalkarsınız ve enerjiniz iyi olur. Sınava da girersiniz bu tür olumlu şeyleri düşünün.
Son günlerde her gün sınav saatinde deneme çözebilirsiniz. Vücudunuzun biyolojik saatleri oturmuş olabilir. O zaman sınav sabahı saati kaygısı da azalır.
Sınav gününde sakin olun. Aile bireyleri ve siz de dahil. Sınavın içeriği ve sonucu hakkında o gün konuşmayın. Bir önceki geceden ağır olmayacak çok sevdiğiniz yiyeceklerle bir aile yemeği yiyin. Önceki gece gerekli olan belgeleri hazırlayın. Giysilerinizi hazırlayabilirsiniz. Ertesi sabah ağır olmayan bir kahvaltı yapın. Sabah sınava giderken savaşa gidiyor gibi değil. Emeklerimin karşılığını almaya gidiyorum hissi olmalı. Sınav günü çok sevdiğiniz sizin için uğurlu olan kıyafetinizi giyebilirsiniz. Fiziksel koşullarda çok önemli kıyafette pamuklu terletmeyen şeyler hırka ve içine bir tişört olabilir. Sıcak soğuya göre kendinizi ayarlayabilirsiniz. Sabah ne seviyorsanız onu yiyebilirsiniz. Ancak çok fazla şekerli yiyecekler kan şekerinde dalgalanmalar oluşturabilir. Yoğun su tüketmemeye özen gösterin. Son haftalar dışarıdan yemek yememek önemli. Son olarak bazı çocuklar ders çalışma sürecinde kafein içeren şeylere alışabiliyorlar. Son zamanlarda bunlara dikkat etmek gerekir. Sınav anında canınız isteyebilir. Sabah sınava gitmeden içmek isteyenler de oluyor. Oysa ki kahve bir anda sizi yükselte de daha sonra sizde yorgunlaştırma hissi oluşturabilir. Şimdilik söyleyeceklerimiz bu kadar.
Dileriz çocukların hepsi yaptıkları yatırımın karşılığını alırlar ve istedikleri güzel okullarda olurlar. Sınava girecek olan tüm öğrencilere başarılar diliyoruz. Ailelerde çok emek verdi onları da tebrik ediyoruz. İnşallah emek veren herkesin istediği sonuçlar gerçekleşir. Başarılar dileriz.